Psikolojik destek veya çift terapileri sadece boşanmadan önce veya boşanma sonrasında mı alınabilir? Boşanma sürecinde psikolojik destek alamaz mıyız? Sağlıklı bir boşanma süreci mümkün müdür?
İçindekiler
Boşanma Nedir?
Boşanma hukuki olarak evliliğin sonlandırılması olarak tanımlanabilir. Bir başka tanımla boşanma eşlerin bir başkasıyla evlenebilecek şekilde birbirlerinden ayrılması durumudur. Boşanma kararı alan eşler bu kararı hukuki olarak mahkeme yoluyla tecil ettirmekle yükümlüdür. Evlilik kurumu çok uzun zamandır insan hayatında nasıl yer alıyorsa boşanma da çok uzun zamandır eşlerin ilişkilerini bitirmesindeki resmiyeti tanımlayan bir kavramdır.
Boşanma Sebepleri
Boşanma kültürden kültüre çok farklı şekillerde ve çok farklı sebeplerle gerçekleşebilir. Örneğin batı toplumlarında birey reşit olduktan sonra cinsiyetinden bağımsız olarak çalışma ve ekonomik özgürlüğü elde etme konusunda daha hızlı bir süreç yaşıyor. Tartışmalı geçen bir evlilikte her iki eş de çalışıyorsa ilişkinin bitirilmesi ve ayrı bir evde yaşanabilmesi ihtimali kişiler için alternatif bir seçenek olarak daha kolay göz önüne geliyor. Fakat eşlerden birinin çalışmaması sınır koyma ve boşanmaya karar alma konusunda süreci yavaşlatabiliyor. Yapılan birçok araştırma geleneksel etkinin artmasının boşanmayı zorlaştıran bir gündem olarak ilişkiye katıldığını göstermektedir. Türkiye’de de boşanma oranları İzmir, İstanbul gibi gelişmiş ve kentleşmiş bölgelerde kırsal bölgelere daha fazladır.
Boşanma Öncesinde Psikolojik Destek
Boşanma henüz gerçekleşmeden ya da dava açılmadan ilişki sürdüren kişiler ne gibi psikolojik destek alabilir? Boşanmanın henüz gerçekleşmediği dönemlerde destek almayı iki grupta ele alabiliriz. Bireyler ya bireysel ya da eşleriyle destek alabilirler. Psikolojide “Dodo Bird Effect” olarak adlandırdığımız bir kavram var. Kişi bireysel veya çift olarak destek alsa da sonuca hizmet eden birden farklı yol olabilir. Önemli olan kişinin tekrardan sağlıklı ilişki yürütmesidir. Bireysel terapide öncelikle değerlendirme yapılır. Kişinin ilişkisel sorunlarını yordayacak bir psikopatolojisi varsa bu patoloji üzerinde çalışmak gereklidir. Eğer her iki tarafta da bireysel olarak bir psikolojik bozukluk durumu saptanmıyorsa ilişkisel bir sorunu çift terapisi içerisinde çalışmak gerekebilir.
Bazen her iki taraf da bireysel olarak kendisini rahatsız edecek derecede bir sorun yaşamasa bile eşiyle ortak bir düzen kurmakta zorlanabilir. Böyle bir durumda kalırsanız bir çift terapistinden destek almak gerekir. Bazen çocuklu aileler için eşler arasındaki ilişkide sorun olmasa bile eşler ve çocukları arasında üçgenleşme sorunları ortaya çıkabilir. Örneğin anne ve babanın çocuklarına koyduğu sınırlar farklılık gösterirse çocuk bir tarafa daha yakın hissedebilir. Böyle bir durumla ilgili de çocuk için bir bireysel görüşme veya çocuğun yaşına göre bir aile terapisine gitmek sağlıklı olabilir. Bu dönemlerde alınan psikolojik destekleri boşanma öncesinde alınan psikolojik destekler olarak sınıflandırabiliriz.
Boşanma Sonrasında Psikolojik Destek
Boşanmalar hem eşler için hem de çocuklar için psikolojik olarak yıpratıcı süreçler ortaya çıkartabilir. Hem çocuğun düzeni hem de ebeveynlerin psikolojik sağlığı için bu dönemlerde destek almak faydalı olacaktır. Eşlerin birbirinden ayrılmasının ebeveynlik rollerinin bitmesi anlamına gelmediğini ebeveynlerin de çocuklarına hissettirmesi önemlidir.
Boşanma Sırasında Psikolojik Destek
Dışarıdan ilk kez duyduğumuzda boşanma sırasında kim destek almak ister ki diye düşünebiliriz. Fakat Amerika’da ve birçok Avrupa ülkesinde özellikle çocuklu aileler için Boşanma Eğitim Programları kuruluyor. Bu programlar boşanma sürecini ve boşanma tamamlandıktan sonraki süreci sağlıklı yürütebilmek adına hazırlanmış eğitim programlarıdır. Boşanma sırasında psikolojik destek almak her şeyden önce bir çocuk varsa o çocuğun psikolojik sağlığını korumak için önemlidir. Eşler bir psikolog eşliğinde başta çocuğun bakımı olmak üzere birçok konuda uzlaşma yöntemini kurarak ortak bir mutabakat oluşturabilir. Türkiye’de çekişmeli ve anlaşmalı boşanma türleri arasında böyle bir yol izlenecekse anlaşmalı bir boşanma metni oluşturulabilir. Avrupa’da ve Amerika’da buna benzer örnekler Ebeveynlik Planı olarak çokça gündeme gelmektedir. Özellikle çocuk bakımında Ortak Velayeti esas alan bir metin üzerine uzlaşı temeli oturtulmaya çalışılmaktadır.
Biz Neler Yapıyoruz
Melius Psikoloji Merkezinde ilişki sorunlarıyla başvuran danışanlar için de uzmanlarımız kişiye özel ayrıntılı değerlendirmelerini yaptıktan sonra yine kişiye özel bilimsel kanıt temelli yaklaşımlarla danışanlarımıza ruh sağlığı hizmeti sunmaktayız. Melius Psikoloji Merkezinde hem boşanma öncesi dönem, hem boşanma sonrası dönem, hem de boşanma esnasında destek arayışı olan danışanlarımızla çalışmaktayız. İlişki sorunları yaşayan veya sağlıklı bir boşanma süreci yaşamak isteyen danışanlarımıza uzmanlarımızın aracılığıyla etkili bir biçimde yardımcı olabilmek için sizleri Melius Psikoloji Merkezimize bekliyoruz.
Sağlıklı günler dileriz…